Pleurotus eryngii - mało znany, wartościowy gatunek boczniaka

• Authors: Krzysztof Sobieralski , Marek Siwulski , Jolanta Lisiecka , Iwona Sas-Golak , Agnieszka Jasińska , Małgorzata Nowak-Sowińska

Title variants

EN

Pleurotus eryngii - little known, valuable species of oyster mushroom

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Boczniak mikołajkowy jest gatunkiem dotychczas mało znanym w Polsce. Jego owocniki charakteryzują się wysoką wartością odżywczą oraz dużymi walorami smakowymi. Na podkreślenie zasługuje również obecność wielu substancji biologicznie aktywnych decydujących o właściwościach prozdrowotnych tego grzyba. Z wymienionych powodów, boczniak mikołajkowy zasługuje na popularyzację w naszym kraju, zarówno wśród producentów grzybów, jak i konsumentów. Aktualnie prowadzone są badania nad opracowaniem optymalnego składu podłoży oraz określeniem warunków uprawy, zapewniających uzyskanie wysokiego plonu owocników dobrej jakości. Prowadzone są także doświadczenia, których celem jest dobór odmian boczniaka mikołajkowego najbardziej przydatnych do uprawy w naszym kraju.

EN

Pleurotus eryngii named king oyster mushroom is a species little known in Poland. Carpophores of this species are characterized by high nutritional value and good flavor. They also contain many active substances which determine their medicinal properties. For these reasons P. eryngii is worth popularization in our country both among mushroom growers and consumers. King oyster mushroom can be cultivated on a variety of lignocellulosic substrates. Currently many studies are being conducted to establish an optimal composition of substrates and growing conditions to obtain a high yield of good quality. The purpose of these experiments is also to determine the suitability of P. eryngii strains to cultivation in our country.

• Journal: Kosmos
• Year: 2012
• Volume: 61
• Issue: 4
• Pages: 647-656

Dates

published

2012

Contributors

author

Krzysztof Sobieralski

• Katedra Warzywnictwa Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu ul. Dąbrowskiego 159, 60-594 Poznań, Polska

author

Marek Siwulski

• Katedra Warzywnictwa Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu ul. Dąbrowskiego 159, 60-594 Poznań, Polska

author

Jolanta Lisiecka

• Katedra Warzywnictwa Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu ul. Dąbrowskiego 159, 60-594 Poznań, Polska

author

Iwona Sas-Golak

• Katedra Warzywnictwa Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu ul. Dąbrowskiego 159, 60-594 Poznań, Polska

author

Agnieszka Jasińska

• Katedra Warzywnictwa Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu ul. Dąbrowskiego 159, 60-594 Poznań, Polska

author

Małgorzata Nowak-Sowińska

• Katedra Warzywnictwa Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu ul. Dąbrowskiego 159, 60-594 Poznań, Polska

References

• Akyuz M., Yildiz A., 2008. Evaluation of cellulosic wastes for the cultivation of Pleurotus eryngii (DC. ex Fr.) Quel. Afr. J. Biotechnol. 7, 1494-1499.
• Akyuz M., Kirbag S., 2009a. Antimicrobial activity of Pleurotus eryngii var. ferulae grown on various agro-wastes. EurAsian J. BioSci. 3, 58-63.
• Akyuz M., Kirbag S., 2009b. Nutritive value of Pleurotus eryngii (DC.ex Fr.) Quel. var. eryngii grown on various agro-wastes. Philipp. Agric. Scientist 92, 327-331.
• Alam N., Shim M. J., Lee M. W., Shin P. G., Yoo Y. B., Lee T. S., 2009. Vegetative growth and phylogenetic relationship of commercially cultivated strains of Pleurotus eryngii based on ITS sequence and RAPD. Mycobiology 37, 258-266.
• Alam N., Yoon K. N., Lee K. R., Lee J. S., Lee T. S., 2011a. Phenolic compounds concentration and appraisal of antioxidant and antityrosinase activities from the fruiting bodies of Pleurotus eryngii . Adv. Environ. Biol. 5, 1104-1113.
• Alam N., Yoon K. N., Lee J. S., Cho H. J., Shim M. J., Lee T. S., 2011b. Dietary effect of Pleurotus eryngii on biochemical function and histology in hypercholesterolemic rats. Saudi journal of biological sciences. 18, 403-409.
• Azizollah A., Goltapeh E. M., Kashi A., Arzani K., 2005. Effect of media and supplementation on yield of wild Pleurotus eryngii isolates Chaharmahal & Bkhtiary province (Iran). The 5th International Conference on Mushroom Biology and Mushroom Products, April 8-12, Shanghai, China.
• Bae J. -S., Park J. W., Park S. H., Park J. B., Rho Y.-H., Ryu Y. B., Lee K.-S., Park K.-H., Bae Y.-S ., 2009. Apoptotic cell death of human leukaemia U937 cells by ubiquinone-9 purified from Pleurotus eryngii. Nat. Product Res. 23, 1112-1119.
• Balzás S. Gyurkö P., Koronczy I., 1973. Gombatermesztés. Mezögazdasági Kiadó, Budapest.
• Beetz A., Kustudia M., 2004. Mushroom cultivation and marketing. http://www.mushroomcompany.com/resources/background/attramushroom.pdf
• Bisko N. A., Dudka I. A., 1987. Biologija i kul'tivirovanije s'edobnykh gribov roda veshenka. Nauk. Dumka, Kiev.
• Cailleux R., Diop A., 1978. La fructification du Pleurotus eryngii en conditions de culture non steriles et ses indicences pratiques. Rev. Mycol. 42, 1-11.
• Chang S. T., Hayes W. A., 1978. The biology and cultivation of edible mushrooms. Academic Press, New York.
• Chang S. T., Miles P. G., 2004. Mushrooms. Cultivation, nutritional value, medicinal effect and environmental impact. CRC Press, Boca Ratton, London, New York, Washington D.C.
• Choi U.-K., Bajpai V. K., Lee N. -H., 2009. Influence of calcinated starfish powder on growth, yield, spawn run and primordial germination of king oyster mushroom (Pleurotus eryngii). Food Chem. Toxicol. 47, 2830-2833.
• Czakaj J., Ryszka L., Sokół J. L., Krakowiak A., 2006. Uzdatnianie słomy i odpadowych surowców ligninocelulozowych przy użyciu grzybów z rodzaju Pleurotus. Postępy Nauk Rolniczych 4, 111-119.
• Dubost N. J., Beelman R., Peterson D., 2006. Identification and quantification of ergothioneine in cultivated mushrooms by liquid chromatography - mass spectrometry. Int. J. Med. Mushrooms 8, 215-222.
• Dudka I. A., 1978. Promyshlennoe kul'ivirovanie s'egobnykh gribov. Naukova dumka, Kiev.
• Eder J., 1988. Kulturführung im Pleurotus - Anbau. Champignon 319, 26-34.
• Eder J., 1990. Untersuchungen zur Produktionstechnik für den Anbau von Austernpilz (Pleurotus ssp.) Mitt. Versuchsanst. Pilzanbau, Sonderh, 9.
• Edwards R., 2000. The missing link? Mushroom in permaculture. Permacult. Mag. 25, 37-39.
• Fan L., Soccol A. T., Pandey A., Porto de Souza Vandenberghe L., Soccol C. R., 2006. Effect of coffeine and tannins on cultivation and fructification of Pleurotus on coffee husks. Braz. J. Microbiol. 37, 420-424.
• Gapiński M., 1995. Boczniak. PWRiL, Poznań.
• Gapiński M., Ziombra M., 1987. Wpływ różnych podłoży i dodatków wapnia na wzrost grzybni Pleurotus ostreatus (Fr.) Kumm. Probl. Hig. 1, 219-228.
• Gapiński M., Ziombra M., 1988. Wpływ pasteryzacji i dodatku mocznika lub pomiotu kurzego do podłoża na plon boczniaka ostrygowatego (Pleurotus ostreatus (Fr.) Kumm). Rocz. AR Poznań 180, 55-64.
• Gapiński M., Woźniak W., Ziombra M., 1992. Boczniak. PWRiL, Poznań.
• Gapiński M., Woźniak W., Ziombra M., 2001. Boczniak. Technologia uprawy i przetwarzania. PWRiL, Poznań.
• Geissler T., 1976. Gemüseproduktion unter Glas und Plasten. Deutscher Landwirtschaftsverlag, Berlin.
• Ginterová A., 1985. Pestovanie húb. Priroda, Bratislava, 124-160.
• Gyurkö P., 1972. Die Rolle der Belichtung bei dem Anbau des Austernseitlings (Pleurotus ostreatus). Mushroom Sci. 8, 461-469.
• Hadar Y., Kerem Z., Grodecki B., 1993. Biodegradation of lignocellulosic agricultural wastes by Pleurotus ostreatus. J. Biotechnol. 30, 133-139.
• Han E. H., Hwang Y. P., Kim H. G., Choi J. H., Im J. H., Yang J. H., Lee H. -U., Chun S. -S., Chung Y. C., Jeong H. G., 2011. Inhibitory effect of Pleurotus eryngii extracts on the activities of allergic mediators in antigen-stimulated mast cells . Food Chem. Technol. 49, 1416-1425.
• Hassan F. R. H., Medany G. M., Hussein A., 2010. Cultivation of the king oyster mushroom (Pleurotus eryngii) in Egypt. Austr. J. Basic Applied Sci. 4, 99-105.
• Heinfling A., Ruiz- Due ñ as F. J., Mart í nez M. J., Bergbauer M., Szewzyk U., Mart í nez A. T., 1998. NMR study of manganese (II) binding by a new versatile peroxidase from the white - rot fungus Pleurotus eryngii. FEBS Lett. 428, 141-146.
• Heltay I., 1991. Substratvorbereitungs - Methoden für Pilzanbau, insbesondere das Xerothern - Verfahren. Champignon 358, 24-41.
• Hilber O., 1982. Die Gattung Pleurotus. Cramer. Vaduz.
• Hilber O., 1989. Valid, invalid and confusing taxa of the genus Pleurotus. Mushroom Sci. 12, 241-248.
• Houdeau G., Olivier I. M., Libmond S., Bawadikji H., 1991. Improvement of Pleurotus cultivation. [W:] Science and cultivation of edible fungi. Maher M. J. (red.). Balkema, Rotterdam, 549-554.
• Imbernon M., 1981. Caracteristiques des meilleurs souches de Pleurotus ostreatus obtenues par hybridation. Mushroom Sci. 11, 531-540.
• Imbernon M., Brian C., Granit S., 1983. Neue Pleurotus (Austernpilz) - Stämme, die wichtigsten Kultureigenschaften. Champignon 258, 12-17.
• Imbernon M., Houdeau G., Miller L., 1991. Pleurotus pulmonarius 3300 INRA - Somycel, a new poorly sporulating strain. [W:] Science and cultivation of edible fungi. Maher M. J. (red.). Balkema, Rotterdam, 555-559.
• Jandaik C. L., Kapoor J. N., 1974. Studies on the cultivation of Pleurotus sajor-caju. Mushroom Sci. 9, 667-672.
• Jeong Y.-T., Jeong S.-C., Gu Y.-A., Islam R., Song C.-H., 2010. Antitumor and immunomodulataing activities of endo-biopolymers obtained from a submerged culture of Pleurotus eryngii. Food Sci. Biotechnol. 19, 339-404.
• Ju H.-Y., 1994. Oyster mushroom cultivation. Department of Plant Science, Nova Scotia Agricultural College, Truro, Canada.
• Jung H. J., Bae I. Y., Lee S., Lee H. G., 2011. Effect of the degree of sulfation on the physicochemical and biological properties of Pleurotus eryngii polysaccharides . Food Hydrocolloids 25, 1291-1295.
• Kalbarczyk J., Jamroz J., Kasperek K., 1992. Wpływ aktywności enzymatycznej grzybni na wydajność biomasy grzybni i owocników Pleurotus ostreatus. Biul. Inf. Przem. Pasz. 31, 75-83.
• Kalberer P., 1974. The cultivation of Pleurotus ostreatus. Mushroom Sci. 9, 653-661.
• Kalberer P., 1992. Moderne Methoden des Pleurotus - Anbaus. Champignon 369,176-184.
• Kalberer P., Vogel E., 1974a. Untersuchungen zur Kultur von Pleurotus. Verschiedene Substrat - Fermentationen, Kulturtemperaturen und Brutsorten. Gemusebau 37, 37-39.
• Kalberer P., Vogel E., 1974b. Untersuchungen zur Kultur von Pleurotus. Einfluss des Grassmehl - Anteils im Substrat, sowie der Brutmenge auf den Ertrag bei Pleurotus ostreatus Typ florida. Schweiz. Z. Speisepilz - Anbau 1, 7-11.
• Kawai G., Babasaki K., Neda H., 2008. Taxonomic position of a Chinese Pleurotus 'Bai-Ling-Gu', it belongs to Pleurotus eryngii (DC., Fr.) Quel. and evolved independently in China. Mycoscience 49, 75-87.
• Kerem Z., Friesem D., Hadar Y., 1992. Lignocellulose degradation during solid - state fermentation, Pleurotus ostreatus versus Phanerochaete chrysosporium. Appl. Environ. Microbiol. 58, 1121-1127.
• Kim M. K., Math R. K., Cho K. M., Shin K. J, Kim J. O., Ryu J. S., Lee Y. H., Yun H. D., 2008. Effect of Pseudomonas sp. P7014 on the growth of edible mushroom Pleurotus eryngii in bottle culture for commercial production. Bioresour. Technol. 99, 3306-3308.
• Kirbag S., Akyuz M., 2008. Evaluation of agricultural waste for the cultivation of Pleurotus eryngii (DC. ex Fr.) Quel. var. ferulae Lanzi. Afr. J. Biotechnol. 7, 3660-3664.
• Kwon H., Kim B. S., 2004. Mushroom Grower's Handbook 1 'Oyster Mushroom Cultivation'. MushWorld, Korea, 7, 110-122.
• Laborde J., 1987. Propositions pour une amelioration de la culture des Pleurotus. Bull. Fed. Nat. Syndicate. Agricol. Cult. Champignons 33, 1065-1083.
• Laborde J., 1989. Technologie moderne de production des Pleurotus. Mushroom Sci. 12, 135-155.
• Lang W. F., Li D. D., Zhou J. H., Chen W., Li. F., 1993. Relation of IL-2, IL-3 and IL-4 with allergic asthma induced by spores of mushroom (Pleurotus sp.). Biomed. Environ. Sci. 6, 281-285.
• Lelley J., 1972. Neuer Speisepilz für Anbauer und Verbraucher der Austernseitling. Champignon 125, 14-15.
• Lelley J., 1974. Erfahrungen über den Austernpilz Pleurotus ostreatus (Jacq.ex Fr.) Kummer. Diemorphologischen Merkmall und Werteigenschaften des Austernpilzes. Der Champignon 152, 15-21.
• Lelley J., 1991. Pilzanbau. Biotechnologie der Kulturspeisepilze. Ulmer, Stuttgart.
• Lelley J., Schmaus F., 1976. Pilzanbau. Eugen Ulmer Verlag, Stuttgart.
• Lewinsohn D., Wasser S.P., Reshetnikov S.V., Hadar Y., Nevo E., 2002. The Pleurotus eryngii species-complex in Israel, distribution and morphological description of a new taxon. Mycotaxon 81, 51-67.
• Martínez A. T., Camarero S., Guill é n F., Gutierrez A., Munoz C., Varela E., Martínez M. J, Barrasa J. M., Ruel K., Pelayo J. M., 1994. Progress in biopulping of non-woody materials, chemical, enzymatic and ultrastructural aspects of wheat straw delignification with ligninolytic fungi from the genus Pleurotus. FEMS Microbiol. Rev. 13, 265-274.
• Martínez-Carrera D., 1989. Past and future of edible mushroom cultivation in tropical America. Mushroom Sci. 12, 795-805.
• Mester T., Field J.A., 1998. Characterization of a novel manganese peroxidase - lignin peroxidase hybrid isozyme produced by Bjerkandera species strain BOS 55 in the absence of manganese.J. Biol. Chem. 273, 15412-15417.
• Moonmoon M., Uddin M. N., Ahmed S., Shelly N. J., Khan M. A., 2010. Cultivation of different strains of king oyster mushroom (Pleurotus eryngii) on sawdust and rice straw in Bangladesh. Saudi J. Biol. Sci. 17, 341-345.
• Müller E., Loeffler W., 1992. Zarys mikologii. PWRiL, Warszawa.
• Muñoz C., Guillén F., Martínez A. T., Martínez M. J., 1997. Laccase isoenzymes of Pleurotus eryngii, characterization, catalytic properties, and participation in activation of molecular oxygen and Mn2+ oxidation. Appl. Environ. Microbiol. 63, 2166-2174.
• Nespiak A., 1974. Atlas grzybów leśnych. PWRiL, Warszawa.
• Nilsson S., Persson O., 1978. Fungi of Northern Europe. Gris Impressores. Portugal.
• Oei P., 2003. Mushroom cultivation. Backhuys Publishers Leiden, Netherlands.
• Olivier J. M., 1990. Les besoins des Pleurotus cultives. Bull. Fed. Nat. Syndicate Agricol. Cult. Champignons 45, 33-51.
• Olson J. A., 1987. Pleurotus spores as allergens. Mushroom J. 172, 115-177.
• Overstijns A., 1990. Muss Pleurotus - Substrat konditioniert werden oder nicht? Der Champignon 348, 36-39.
• Pani B., Panda S., 1997. Utilization of some byproducts and other wastes for sporophore production of oyster mushroom. Orissa J. Horticult. 25, 26-29.
• Poppe J., 2004. Mushroom Grower's Handbook 1 'Oyster Mushroom Cultivation'. MushWorld 2004, Korea, 5, 75-85.
• Quimio T. H., 2004. Mushroom Grower's Handbook 1 'Oyster Mushroom Cultivation'. MushWorld 2004, Korea, 1, 4-12.
• Ravash R., Shiran B., Alavi A.-A., Bayat F., Rajaee S., Zervakis G. I., 2010. Genetic variability and molecular phylogeny of Pleurotus eryngii species-complex isolates from Iran, and notes on the systematic of Asiatic populations. Mycol. Progress 9, 181-194.
• Ro H. S., Kim S. S., Ryu J. S., Jeon C. O., Lee T. S., Lee H. S., 2007. Comparative studies on the diversity of the edible mushroom Pleurotus eryngii, ITS sequence analysis, RAPD fingerprinting, and physiological characteristic. Mycol. Res. 111, 710-715.
• Rodriguez-Estrada A. E., Royse D. J., 2006. Yield, size and bacterial blotch resistance of Pleurotus eryngii grown on cottonseed hulls/oak sawdust supplemented with manganese, copper and whole ground soybean. Bioresour Technol. 98, 1898-1906.
• Rodriguez-Estrada A. E., Jimenez-Gasco M. M, Royse D. J., 2009. Improvement of yield of Pleurotus eryngii var. eryngii by substrate supplementation and use of a casing overlay. Bioresource Technol. 100, 5270-5276.
• Rodriguez-Estrada A. E., Jimenez-Gasco M. M, Royse D. J., 2010. Pleurotus eryngii species complex, Sequence analysis and phylogeny based on partial EF1a and RPB2 genes. Fungal Biol. 114, 421-428.
• Royse D. J., 1997. Specialty mushrooms and their cultivation. Horticultural Rev. 19, 59-97.
• Royse D. J., Zaki S. A., 1991. Yield stimulation of Pleurotus flabellatus by dual nutrient supplementation of pasteurized wheat straw. [W:] Science and cultivation of edible fungi. Maher M. J. (red.) Balkema, Rotterdam, 545-547.
• Royse D. J., Sanchez-Vazquez J. E., 1999. Effect of Brewer's grain and delayed release nutrient supplementation on yield and size of Pleurotus eryngii. (King oyster mushroom). [W:] Mushroom Biology and Mushroom Products. Broderick A., Nair T. (red.). Proceedings of the 3rd Int. Conf. Sydney, Australia, 36-367.
• Ruiz- Due ñ as F. J., Martínez M. J., Martínez A. T., 1999. Molecular characterization of a novel peroxidase isolated from the ligninolytic fungus Pleurotus eryngii. Mol. Microbiol. 31, 223-236.
• Sanjeev S., Rai R. D., 1992. Effect of pretreatments of wheat straw on biodegradation by Pleurotus sajor-caju (Fr.) Sign. Mushroom Res. 1, 131-133.
• Stajic M., Persky L., Friesem D., Hadar Y., Wasser S.P., Nevo E., Vukojevic J., 2006. Effect of different carbon and nitrogen sources on laccase and peroxidases production by selected Pleurotus species. Enzyme Microb. Technol. 38, 65-73.
• Stamets P., 2000. Growing gourmet and medicinal mushrooms Wyd. 3. Ten Speed Press, Berkeley, CA, 355-369.
• Sun P.-J., Yu J.-J., 1989. The cultivation of Pleurotus mushrooms on sterilized substrate in the field. Mushroom Sci. 12, 219-228.
• Synytsya A., Mickova K., Synytsya A., Jablonsky I., Spevacek J., Erban V., Kovarikova E., Copikova J., 2009. Glucans from fruit bodies of cultivated mushroom Pleurotus ostreatus and Pleurotus eryngii, structure and potential prebiotic activity. Carbohyd. Polym. 76, 548-556.
• Szarvas J., Geosel A., Pal K., Naar Z., Gyorfi J., 2011. Comparative studies of the cutivabe king oyster mushrooms [Pleurotus eryngii (DC.,Fr.)Quel.] isolated by RAPD-PCR method. Acta Alimentaria 40 (Suppl.), 214-221.
• Terashita T., Umeda M., Sakamoto R., Arai N., 1997. Effect of corn fiber on the fruit body prod. of edible mushrooms. Nippon Kigakukai Japan 8, 243-248.
• Trukhonovets V., 1991. Effect of illumination intensity on the formation of fruiting bodies in Pleurotus ostreatus (Jacq. Fr .) Kumm. Ukr. Bot. Zh. 48, 67-72.
• Tsang J. L., Reid D. I., Coxworth E. C., 1987. Delignification of wheat straw by Pleurotus spp. under mushroom growing conditions. Appl. Environm. Microbiol. 53, 1304-1306.
• Upadhyay R. C., Verma R. N., Singh S. K., Yadav M. C., 2003. Effect of organic nitrogen supplementation in Pleurotus species. National Research Centre for Mushroom, Chambaghat, Splan, India, Mushworld, 92.
• Urbanelli S., Della Rosa V., Fanelli C., Fabbri A. A., Reverberi M., 2003. Genetic diversity and population structure of the Italian fungi belonging to the taxa Pleurotus eryngii (DC.: Fr.) Quel and P. ferulae (DC.: Fr.) Quel. Heredity 90, 253-259.
• Vetter I., 1992. Der Anbau verschiedener Lignozellulosen durch Anbau des Austernpilzes (Pleurotus ostreatus). Mikologie 58, 161-172.
• Volland-Nail P., 1981. Action de la lumiere sur la fructification du Pleurotus du Québec. Mushroom Sci. 11, 511-522.
• Wang Y., Wan C., Yang J., Chen J., Yuan T., Zhao J., 2010. Collection of group characteristics of Pleurotus eryngii using machine vision. Int. Fed. Inform. Processing AICT 317, 98-103.
• Wariishi H., Akileswaran L., Gold M. H., 1988. Manganese peroxidase from the basidiomycete Phanerochaete chrysosporium, spectral characterization of the oxidized states and the catalytic cycle. Biochemistry 27, 5365-5370.
• Zadražil F., 1973. Pleurotus - Sporen - Allergie. Champignon 140, 9-10.
• Zadražil F., 1974a. The ecology and industrial production of Pleurotus ostreatus, Pleurotus florida, Pleurotus cornucopiae and Pleurotus eryngii. Mushroom Sci. 9, 621-652.
• Zadražil F., 1974b. Aktivmyzel - eine Ersparnis für die Pleurotus Herstelung. Champignon 151, 5-6.
• Zadražil F., 1978. Cultivation of Pleurotus. [W:] The biology and cultivation of edible mushrooms. Chang S. T., Stayes W. A. (red.). Academic Press, New York, 521-557.
• Zafar S. I., 1989. Contribution of basidiomycete fungi in the natural process self biodegradation of wood in forest stands. Pak. J. For. 39, 135-141.
• Zervakis G., La Rocca S., Venturella G., 2000. Pleurotus eryngii var. elaeoselini var. nov. from Sicily. Mycotaxon 76, 419-427.
• Zervakis G., Philippoussis A., Ioannidou S., Iamantopoulou P., 2001a. Mycelium growth kinetics and optimal temperature conditions for the cultivation of edible mushroom species on lignocellulosic substrates. Folia Microbiol. (Praha), 46, 231-234.
• Zervakis G., Venturella G., Papadopoulou K., 2001b. Genetic polymorphism and taxonomic infrastructure of the Pleurotus eryngii species-complex as determined by RAPD analysis, isozyme profiles and ecomorphological characters. Microbiology 147, 3183-3193.
• Zhiyuan G., 2002. Effects of nutrion and environment on the mycelia growth of Pleurotus eryngii. Acta Edulis Fungi 9, 13-17.
• Ziombra M., 1986. Wpływ podłoży i pasteryzacji na plonowanie boczniaka Pleurotus ostreatus (Fr.) Kumm. Roczniki AR, Poznań 165, 161-174.
• Ziombra M., 1988. Wpływ różnych dodatków do podłoży na wzrost grzybni boczniaka ostrygowatego Pleurotus ostreatus (Fr.) Kumm. Roczniki AR, Poznań 180, 191-201.
• Ziombra M., 1991. Porównanie cech morfologicznych owocników grzybów z rodzaju Pleurotus sp. Roczniki AR, Poznań 225, 173-179.
• Ziombra M., 1993. Plonowanie różnych odmian boczniaka w zależności od pasteryzacji podłoża. [W:] Materiały Ogólnopolskiego Sympozjum 'Nowe rośliny i technologie w ogrodnictwie' AR, Poznań, 82-85.
• Ziombra M., 1994. Charakterystyka odmian boczniaka. [W:] Hodowla i nasiennictwo roślin ogrodniczych. Duczmal K. W., Tucholska H. (red.). Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Poznaniu, Poznań, 329-331.
• Ziombra M., 1996. Wzrost grzybni i plonowanie kilku taksonów boczniaka na wybranych podłożach. Materiały VI Zjazdu Hodowców Roślin Ogrodniczych 'Hodowla roślin o podwyższonej jakości' AR, Kraków, 293-297.
• Ziombra M., 1998a. Wpływ podłoża i pasteryzacji na plonowanie boczniaka Pleurotus eryngii (FR.) Quel. Roczniki AR, Poznań 304, 373-376.
• Ziombra M., 1998b. Wpływ niektórych czynników na wzrost grzybni i plonowanie boczniaka. Roczniki AR, Poznań 278, 1-75 (rozprawa habilitacyjna).
• Ziombra M., 1999. Influence of substrate pasteurization methods on yielding of some Pleurotus cultivars. Research Institute of Vegetable Crops Skierniewice Poland, Vegetable Crops Res. Bull. 51.
• Ziombra M., 2002. Wpływ różnych podłoży na wzrost grzybni i plonowanie odmian bocznika (Pleurotus sp.). Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, PAN 485, 404-409.
• Ziombra M., Gapiński M., 1986. Wpływ podłoży i pasteryzacji na wzrost grzybni boczniaka Pleurotus ostereatus (Fr.). Roczniki AR, Poznań 165, 175-183.
• Ziombra M., Gapiński M., 1994. Wzrost grzybni i plonowanie boczniaka w zależności od odmiany i przygotowania podłoża. Materiały z Sympozjum z okazji 30-lecia Instytutu Warzywnictwa 'Integrowane metody produkcji warzyw'. Inst. Warzywn., Skierniewice.