Przydatność biotestów ekotoksykologicznych do oceny stanu biologicznego wód na przykładzie zbiornika zaporowego w goczałkowicach

• Authors: Piotr Łaszczyca , Jacek Francikowski , Joanna Guzik , Aldona Nikiel , Marcin Kłosok , Katarzyna Michalczyk , Maria Augustyniak , Paweł Migula

Title variants

EN

The viability of ecotoxicological biotests for assessment of biological status of surface waters - Goczalkowice Water Reservoir example.

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Wdrożenie biotestów do monitoringu wód zbiorników zaporowych jest jednym z celów szczegółowych projektu "Zintegrowany System Wspomagający Zarządzaniem i Ochroną Zbiornika Zaporowego" (ZiZOZap). Projekt realizowany jest w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka jako element wdrażania Ramowej Dyrektywy Wodnej. Modelowym obiektem dla Projektu jest Zbiornik Zaporowy w Goczałkowicach. Nadrzędnym celem projektu ZiZOZap jest rozwiązanie problemu obniżania się potencjału ekologicznego i funkcjonalnego zbiorników zaporowych w wyniku ich starzenia się i presji stwarzanej przez gospodarkę w obszarze zlewni. Produktem końcowym projektu będzie system informacyjny (bazujący na monitoringu, modelach zintegrowanych i szczegółowych scenariuszach działań) ułatwiający bieżącą ocenę stanu Zbiornika, prognozowanie krótko- i długoterminowych zmian oraz podejmowanie racjonalnych decyzji w zakresie ochrony, utrzymania i zarządzania Zbiornikiem. Od lipca roku 2010 bateria komercyjnych, standaryzowanych biotestów jest stosowana w monitoringu wód Zbiornika Goczałkowickiego, a jej wyniki są porównywane z wynikami standardowego monitoringu określanego prawem. Zakłada się możliwości wykorzystania wyników biotestów w szczegółowych scenariuszach pracy Zbiornika.

EN

Implementation of ecotoxicological biotests for monitoring of water quality in water reservoirs is one of the aims of the project "Integrated system supporting management and protection of water reservoir (ZiZOZap)". The project is executed within The Programme Innovative Economy under National Strategic Reference Framework as a part of introducing Water Framework Directive. The model object of the Project is Goczalkowice Water Reservoir. The main purposes of the Project are maintaining a good condition of the Reservoir for future and prevent processes of its aging and degradation. The final product of the Project will be an informational system based on the results of environmental monitoring, numerical models of reservoir and relative management scenarios. The system will allow permanent assessment of current reservoir condition as well as prediction of its short time and long time alterations. In consequence, these may lead to rationale decisions referring to reservoir management. Since July 2010 a battery of standardized commercial biotests is applied for water quality monitoring in Goczalkowice Reservoir. The obtained results are referred to the standards set by governmental and EC ordinances. We assume the biotests would be useful in constructing detailed scenarios of the reservoir management..

• Journal: Kosmos
• Year: 2012
• Volume: 61
• Issue: 3
• Pages: 381-392

Dates

published

2012

Contributors

author

Piotr Łaszczyca

• Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Katedra Fizjologii Zwierząt i Ekotoksykologii, Bankowa 9, 40-007 Katowice, Polska

author

Jacek Francikowski

• Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Katedra Fizjologii Zwierząt i Ekotoksykologii, Bankowa 9, 40-007 Katowice, Polska

author

Joanna Guzik

• Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Katedra Fizjologii Zwierząt i Ekotoksykologii, Bankowa 9, 40-007 Katowice, Polska

author

Aldona Nikiel

• Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Katedra Fizjologii Zwierząt i Ekotoksykologii, Bankowa 9, 40-007 Katowice, Polska

author

Marcin Kłosok

• Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Katedra Fizjologii Zwierząt i Ekotoksykologii, Bankowa 9, 40-007 Katowice, Polska

author

Katarzyna Michalczyk

• Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Katedra Fizjologii Zwierząt i Ekotoksykologii, Bankowa 9, 40-007 Katowice, Polska

author

Maria Augustyniak

• Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Katedra Fizjologii Zwierząt i Ekotoksykologii, Bankowa 9, 40-007 Katowice, Polska

author

Paweł Migula

• Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Katedra Fizjologii Zwierząt i Ekotoksykologii, Bankowa 9, 40-007 Katowice, Polska

References

• Białokoz W., 2005. Ocena stanu ekologicznego jezior Polski. Jeziorowy Indeks Rybny. [W:] Wdrażanie Ramowej Dyrektywy Wodnej - Ocena statusu ekologicznego wód w Polsce. Materiały konferencyjne ECOSTATUS GIOŚ, Łódź, 2.
• Bocian J., Łapińska N., Błachuta J., Dębowski P., Kaczkowski Z., Kotusz J., Kukuła K., Przybylski M., Wiśniewolski W., Zalewski M., 2005. Możliwość wykorzystania Europejskiego Indeksu Rybnego EFI opracowanego w ramach projektu FAME do oceny stanu ekologicznego rzek w Polsce. [W:] Wdrażanie Ramowej Dyrektywy Wodnej - Ocena statusu ekologicznego wód w Polsce. Materiały konferencyjne ECOSTATUS GIOŚ, Łódź, 8.
• Dębowski P., Bocian J., 2005. Projekt testowania metod oceny stanu ekologicznego rzek Polski w oparciu o badania ichtiofauny. [W:] Wdrażanie Ramowej Dyrektywy Wodnej - Ocena statusu ekologicznego wód w Polsce. Materiały konferencyjne ECOSTATUS GIOŚ, Łódź, 12-13.
• Dwoe (Drought and water overuse in Europe), 2011. Published: Mar 17, 2009 Last modified: Apr 13, 2011: http://www.eea.europa.eu/pressroom/newsreleases/drought-and-water-overuse-in-europe [14.04.2012].
• Dyrektywa, 2000. Dyrektywa 2000/60/We Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej. (Dz.U.UE L z dnia 22 grudnia 2000 r.).
• Ewr (European Water Resources - Overview), 2008. Last modified: Feb 18, 2008: http://www.eea.europa.eu/themes/water/water-resources [14.04.2012].
• Gabrielson J., Hart M., Jarelov A., Kuhn I., McKenzie D., Mollby R., 2002. Evaluation of redox indicators and the use of digital scanners and spectrophotometer for quantification of microbial growth in microplates. J. Microbiol. Methods 50, 63-73.
• Gal G., Hipsey M. R., Parparov A., Wagner U., Makler V., Zohary T., 2009. Implementation of ecological modeling as an effective management and investigation tool: Lake Kinneret as a case study. Ecol. Modelling 220, 1697-1718.
• Gorzel M., Kornijów R., 2004. Biologiczne metody oceny jakości wód rzecznych. Kosmos 53, 183-191.
• Hannoun I., List E. J., Kavanagh K. B., Chiang W.-L., Ding L., Preston A., Karafa D., Rackley I., 2006. Use of ELCOM and CAEDYM for water quality simulation in Boulder Basin. Water Environ. Found. 3943-3970.
• Jenner H. A., Noppert F., Sikking T., 1989. A new system for the detection of valve-movement response of bivalves. Kema Scientific Technical Reports 7, 91-98.
• Kołodziej J., 2008. Kształtowanie się klimatycznego bilansu wodnego na terenie Polski w latach 1981-2000. Infrastruktura i ekologia terenów wiejskich 5, 85-97.
• Kramer K. J. M., Jenner H. A., Zwart D., 1989 The valve movement response of mussels: a tool in biological monitoring. Hydrobiologia 188-189, 433-443.
• Mioduszewski W., Pierzgalski E., 2009. Zwiększenie możliwości retencyjnych oraz przeciwdziałanie powodzi i suszy w ekosystemach leśnych na terenach nizinnych (projekt programu). Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych, Warszawa.
• Nałęcz-Jawecki G., Piekarek A., Sawicki J., 2008. Zastosowanie testu bakteryjnego MARA do oceny ekotoksyczności leków. [W:] Ekotoksykologia w ochronie środowiska. PZITS, Szklarska Poręba, 237-242.
• Namieśnik J., Szefer P. (red.), 2010. Analytical Measurements in Aquatic Environment. Taylor & Francis Group, Boca Raton.
• Palma P., Palma V. L., Fernandes R. M., Soares A. M. V. M., Barbosa I. R., 2008. Acute Toxicity of Atrazine, Endosulfan Sulphate and Chlorpyrifos to Vibrio fischeri, Thamnocephalus platyurus and Daphnia magna, Relative to Their Concentrations in Surface Waters from the Alentejo Region of Portugal. Bull. Environ. Contamin. Toxicol. 81, 485-489.
• Persoone G., Baudo R., Cotman M., Blaise C., Thompson K. C., Moreira-Santos M., Vollat B., Törökne A., Han T., 2009. Review on the acute Daphnia magna toxicity test - Evaluation of the sensitivity and the precision of assays performed with organisms from laboratory cultures or hatched from dormant eggs. Knowledge and Management of Aquatic Ecosystems 393, 1-29.
• Persoone G., Marsalek B., Blinova I., Torokne A., Zarina D., Manusadzianas L., Nalecz-Jawecki G., Tofan L., Stepanova N., Tothova L., Kolar B., 2003. A practical and user-friendly toxicity classification system with microbiotests for natural waters and wastewaters. Environ. Toxicol. 18, 395-402.
• Saloranta T. M., 2006. Highlighting the model code selection and application process in policy-relevant water quality modeling. Ecol. Modelling 194, 316-327.
• Traczewska T. M., 2008. Metody biologiczne w kontroli jakości wody [W:] Ekotoksykologia w ochronie środowiska. PZITS, Szklarska Poręba, 435-442.
• Wadhia K, Dando T., Thompson K. C., 2007. Intra-laboratory evaluation of Microbial Assay for Risk Assessment (MARA) for potential application in the implementation of the Water Framework Directive (WFD). J. Environ. Monitoring 9, 953-958.
• Woźnica A., Łaszczyca P., Kwaśniewski M., Augustyniak M., Migula P., Siudy A., Szlek Z., 2011. Zastosowanie biotestów i biomarkerów molekularnych w ocenie stanu zbiornika zaporowego i przewidywaniu skutków dla jakości wody. Instal 9, 74-78.