Hałdy cynkowo-ołowiowe w okolicach Olkusza - przeszłość, tera niejszość i przyszłość

• Authors: Krystyna Grodzińska , Grażyna Szarek-Łukaszewska

Title variants

EN

Zinc-lead mine spoils near Olkusz - past, present and future

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

EN

Summary Distribution of zinc-lead resources in Olkusz region (southern Poland), the history of mining activities in this area (XIII-XX century), generation of mine spoils with high concentration of zinc, lead and other heavy metals, as well as the history of botanical studies on mine spoils in Olkusz region are described. The authors present detailed ecological studies on mine spoils of different age near Bolesław (Olkusz region). The species composition of resident vegetation, the concentration of heavy metals in spoils and in plants, seed rain and seed bank were studied in"old" (100 yrs) and "young" (recent) spoils, their results were compared and forms of reclamation on mine spoils are discussed. The authors suggest that the abundance of seeds in the soil and seed rain is sufficient to establish local vegetation in long succession processes. They propose to introduce seeds of the dominating plant species or fragments of grasslands from older mine spoils to accelerate the spontaneous succession on recent spiols.

• Journal: Kosmos
• Year: 2002
• Volume: 51
• Issue: 2
• Pages: 127-138

Dates

published

2002

Contributors

author

Krystyna Grodzińska

• Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, Lubicz 46, 31-512 Kraków, Polska

author

Grażyna Szarek-Łukaszewska

• Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, Lubicz 46, 31-512 Kraków, Polska

References

• ANTOSIEWICZ D. M. , 1992. Adaptations of plants to environment polluted with heavy metals. Acta Soc. Bot. Pol. 61, 281-299.
• BARTYZEL E., ZUBEK A., JURKIEWICZ G., SZAREK-ŁUKASZEWSKA G., TURNAU K., 2002. Influence of restoration on arbuscular mycorrhiza of Biscutella laevigata L. (Brassicaceae) and Plantago lanceolata L. (Plantaginaceae) from calamine spoil mounds. Mycorrhiza (w druku).
• DOBRZAŃSKA J., 1955. Badania florystyczno-ekologiczne nad roślinnością galmanową okolic Bolesławia i Olkusza. Acta Soc. Bot. Pol. 24, 357-408.
• ELLENBERG H., 1978. Vegetation Mitteleuropas mit den Alpen in ×kologischer Sicht. E. Ulmer, Stuttgart.
• ERNST W. H. O., 1990. Mine vegetation in Europe. [W:] Heavy metal tolerance in plants: Evolutionary aspects. SHAW J. (red.). CRC Press, Boca Raton, Florida, str. 21-38.
• GODZIK B., 1991. Accumulation of heavy metals in Biscutella laevigata (Cruciferae) as a function of their concentration in substrate. Polish Bot. Stud. 2, 241-246.
• GODZIK B., 1993. Heavy metals content in plants from zinc dumps and reference areas. Polish Bot. Stud. 5, 113-132.
• GRODZIŃSKA K., KORZENIAK U., SZAREK-ŁUKASZEWSKA G., GODZIK B., 2001. Colonization of zinc mine spoils in southern Poland - preliminary studies on vegetation, seed rain and seed bank. Fragm. Flor. Geobot. 45, 123-145.
• KRYGIER E., MOLENDA D., SAŁADZIAK A., 1971. Katalog zabytków budownictwa przemysłowego w Polsce, powiat Olkusz - województwo krakowskie, III, 4, cz. 1. Zabytki górnicze, Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk.
• MESJASZ-PRZYBYŁOWICZ J., GRODZIŃSKA K., PRZYBYŁOWICZ W. J., GODZIK B., SZAREK-ŁUKASZEWSKA G., 2001. Nuclear microprobe studies of elemental distribution in seeds of Biscutella laevigata L. from zinc wastes in Olkusz, Poland. Nuclear Instruments and Methods in Physics Research B 181, 634-639.
• MOLENDA D., 1963. Górnictwo kruszcowe na terenie złóż śląsko-krakowskich do połowy XVI wieku. Studia i Materiały z Historii Kultury Materialnej XV, Studia z Dziejów Górnictwa i Hutnictwa VIII, Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków.
• PAWŁOWSKA T. E., BLASZKOWSKI J., RÜHLING Å., 1996. The mycorrhizal status of plants colonizing a calamine spoil mound in Southern Poland. Mycorrhiza 6: 499-5-5.
• PAX F., 1918. Die Pflanzenwelt Polens. D. Reimer Verl., Berlin. Projekty kompleksowej rekultywacji terenu uszkodzonego wskutek działalności górniczej kopalni 'Bolesław'. 1997. Zakłady Górniczo-Hutnicze 'Bolesław'. Bukowno.
• PUNZ W., 1995. Metallophytes in the Eastern Alps with special emphasis on higher plants growing on calamine and copper localities. Phyton 35, 295-309.
• ROSTAŃSKI A., 1997. Flora spontaniczna hałd Górnego Śląska. Archiwum Ochrony Środowiska 23, 159-165.
• SASS-GUSTKIEWICZ M., MAYER W., GÓRALSKI M., LEACH D. L., 2001. Zawartośū metali ciężkich w glebach na obszarach eksploatacji rud Zn-Pb w rejonach olkuskim i chrzanowskim. Materiały Sympozjum Warsztaty 2001 nt. zagrożeń naturalnych w górnictwie, Wyższy Urząd Górniczy, Kraków, 189-208. SZAFER W., ZARZYCKI K., 1972. Szata roślinna Polski. I, PWN, Warszawa.
• SZAREK-ŁUKASZEWSKA G., NIKLIŃSKA M., 2002. Concentration of some chemical elements in Biscutella laevigata L. and Plantago lanceolata L. from calamine spoils (S. Poland). Acta Biologica Cracoviensia ser. Botanica. 44 (w druku).
• URBAŃSKA K. M., GRODZIŃSKA K., 1995. Restoration ecology in Europe. Geobotanical Institute SFIT, Zürich.
• WIERZBICKA M., OBIDZIŃSKA J., 1998. The effect of lead on seed imbibition and germination in different plant species. Plant Sci. 137, 155-174.
• WIERZBICKA M., PANUFNIK D., 1998. The adaptation of Silene vulgaris to the growth on a calamine waste heap (S. Poland). Env. Pollut. 99, 1-12.
• WIERZBICKA M., ROSTAŃSKI A., 2002. Microevolutionary changes in the ecotypes of calamine waste heap vegetation near Olkusz, Poland. Acta Biologica Cracoviensia, Ser. Botanica 44 (w druku).
• WÓYCICKI Z., 1913. Obrazy roślinności Królestwa Polskiego. IV. Roślinnośū terenów galmanowych Bolesławia i Olkusza. Kasa Mianowskiego, Warszawa.
• ZAJĄC A., ZAJĄC M., 2001. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Instytut Botaniki UJ, Kraków.
• ZALEWSKI A., 1886. Zapiski roślinoznawcze z Królestwa Polskiego i z Karpat. Sprawozd. Komisji Fizjogr. Akad. Um. 20, 171-190.
• ZAŁĘCKA R., 1999. Przystosowania roślin Dianthus carthusianorum L. do wzrostu na hałdzie galmanowej. Praca magisterska, Instytut Biologii Eksperymentalnej UW.
• ZAŁĘCKA R., WIERZBICKA M., 2002. The adaptation of Dianthus carthusianorum L. (Caryophyllaceae) to growth on a zinc-lead heap in southern Poland. Plant Soil (w druku).