EN
The analyses of athletes with disabilities carried out so far have shown that both sports and health aspects play an important role in choosing to take up various sports. However, the analysis of wheelchair basketball players indicated that the health aspect is ignored by the athletes who choose to practice this discipline. There are no detailed papers describing reasons behind the choice of particular discipline among wheelchair rugby and boccia players. The aim of this paper was to determine what motivated the disabled athletes to take up wheelchair basketball, rugby or boccia and to evaluate their environment taking into account their age, training experience and training intensity. The research group consisted of 174 disabled athletes participating in wheelchair basketball (46), rugby (62) and boccia (66). In order to achieve the aim Reason for Participation Questionnaire was used (RPQ). The results showed that, among other things, teamwork and emotions related to sports were the main factors motivating the disabled athletes to take up wheelchair basketball and rugby. Health aspects of physical activity were the main reasons for participating in boccia training. The degree of functional limitations was the main criterion determining the reasons for participation in sports activities - the greater the disability, the more important role played by health aspects of the practised sport.
PL
Dotychczasowe analizy środowiska zawodników niepełnosprawnych wskazały, że o wyborze trenowania dyscypliny sportu decydują zarówno aspekty sportowe, jak i zdrowotne. Natomiast badania grup koszykarzy na wózkach sugerowały, że aspekt zdrowotny jest pomijany przez zawodników wybierających tą dyscyplinę sportu. Brak jest szczegółowych badań opisujących przyczyny, jakimi kierują się niepełnosprawni sportowcy przy wyborze rugby na wózkach i boccii. Celem pracy było określenie motywacji zawodników niepełnosprawnych do uczestniczenia w zajęciach koszykówki na wózkach, rugby na wózkach oraz boccii wraz z diagnozą środowiska uwzględniającą wiek, staż treningowy oraz objętości treningu zawodników. Materiał badań stanowiło 174 zawodników niepełnosprawnych uczestniczących w treningach koszykówki na wózkach (46), rugby na wózkach (62) i boccii (66). Do realizacji założonego celu pracy wykorzystano tzw. Participation Reason Scale (Skalę Motywów Uczestnictwa - PRS). Wyniki badań wskazały, między innymi, że zespołowe współdziałanie w sporcie oraz emocje związane ze sportem są głównymi czynnikami motywującymi osoby niepełnosprawne do uprawiania koszykówki oraz rugby na wózkach. Z kolei aspekty zdrowotne aktywności sportowej są głównymi motywami uczestnictwa w zajęciach boccii. Stopień ograniczenia możliwości funkcjonalnych jest głównym kryterium determinującym motywy uczestnictwa przez osoby niepełnosprawne w sporcie - im większa niepełnosprawność, tym większą rolę odgrywają aspekty zdrowotne sportu.