The effectiveness of physical factors used in the treatment of patients with Multiple Sclerosis. Literature review

• Authors: Jolanta Zwolińska , Andrzej Kwolek , Monika Gąsior
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

Introduction: Multiple Sclerosis (MS) is a chronic progressive disease of the nervous system which etiology is still unknown. Environmental factors, genetic predisposition and complex autoimmune reactions play a significant role in its pathogenesis. MS is not a fatal disease, but patients often require constant medical care and complex social welfare. Physiotherapy conducted at every stage of the disease depends on the current state of a patient and their functional capability and gradually occurring disorders and dysfunctions. Physical therapy is an important element of the therapy.Aim: To evaluate the usefulness of physical treatments used in the treatment of the MS patients.Material and methods: An analysis of domestic and foreign literature published between 2004 and 2014. The following databases were searched: PubMed, Science Direct, Termedia, Polish Medical Bibliography, Cochrane. The papers concerning the use of physical treatment as monotherapy and combination therapy were included.Summary and conclusions: Numerous research confirm both safety and efficacy of physical methods used in treatment of the MS patients. The implementation of research on the mechanism of action and effectiveness of physical factors, which are well-designed in terms of methodology, allows for the selection of the optimal physical procedure. Modern equipment and current methods of physiotherapy change views on the previously used treatments, their methodology and application.

• Publisher: De Gruyter Open
• Journal: Advances in Rehabilitation
• Year: 2015
• Volume: 29
• Issue: 3
• Pages: 35-42

Dates

published

1 - 9 - 2015

online

8 - 3 - 2016

Contributors

author

Jolanta Zwolińska

• Instytut Fizjoterapii Wydział Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Regionalny Ośrodek Rehabilitacyjno-Edukacyjny dla Dzieci i Młodzieży przy Szpitalu Wojewódzkim nr 2 w Rzeszowie

author

Andrzej Kwolek

• Instytut Fizjoterapii Wydział Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego

author

Monika Gąsior

• Regionalny Ośrodek Rehabilitacyjno-Edukacyjny dla Dzieci i Młodzieży przy Szpitalu Wojewódzkim nr 2 w Rzeszowie

References

• Brola W, Czernicki J, Opara J, Fudala M, Węgrzyn W. Wpływ zmiennego pola magnetycznego na zmęczenie i wybrane aspekty jakości życia chorych ze stwardnieniem rozsianym. Prz Med Uniw Rzesz 2010; 2: 182-188.
• Kazibutowska Z. Diagnostyka, rokowanie i leczenie w stwardnieniu rozsianym w kontekście zagadnień rehabilitacji. Pol Prz Neurol 2008; 4: 46-47.
• Brola W, Czernicki J, Opara J, Fudala M, Węgrzyn W. Zastosowanie magnetostymulacji w zespole zmęczenia u chorych ze stwardnieniem rozsianym. Rehabil Prakt 2010; 4: 45-48.
• Dworzańska E, Mitosek-Szewczyk K, Stelmasiak Z. Zespół zmęczenia w stwardnieniu rozsianym, Neurol Neuroch Pol 2009; 43: 71-76.
• Łabuz-Roszak B, Pierzchała K, Kumor K, i wsp. Ocena częstości występowania zespołu zmęczenia u chorych na stwardnienie rozsiane. Wiad Lek 2009; 62: 99-103.
• Drewniak A, Śliwka A. Ocena jakości życia oraz stanu funkcjonalnego chorych na stwardnienie rozsiane. Rehabil Med 2013; 17: 11-17.
• Pasek J, Opara J, Pasek T, Manierak-Pasek A, Sieroń A. Rehabilitacja w stwardnieniu rozsianym-wyzwanie współczesnej medycyny. Aktual Neurol 2009; 9: 272-276.
• Opara J. Nowoczesne podejście do rehabilitacji w stwardnieniu rozsianym. Wprowadzenie. Pol Prz Neurol 2008; 4: 45.
• Opara J, Brus H, Kapko W, Janota J, Janota B, Mehlich K. Zastosowanie pola magnetycznego w stwardnieniu rozsianym. Rehabil Prakt 2013; 2: 42-44.
• Lennon S, Stokes M. Fizjoterapia w rehabilitacji neurologicznej. Urban & Partner Wrocław 2010.
• Dymarek R, Ptaszkowski K, Słupska L, Taradaj J. Podstawy biofizyczne i kliniczne fizykoterapii skojarzonej. Rehabil Prakt 2011; 2: 42-48.
• Łuczak-Piechowiak A, Bartkowiak Z, Zgorzalewicz-Stachowiak M, Gajewska E. Fizykoterapia w spastyczności, Baln Pol 2008; 50: 189-197.
• Davis SL, Frohman TC, Crandall CG i wsp. Modeling Uhthoff's phenomenon in MS patients with internuclear ophthalmoparesis. Neurologu 2008; 70: 1098-1106.[Crossref]
• Edlich RF, Buschbacher RM, Cox MJ, Long WB, Winters KL, Becker DG. Strategies to reduce hyperthermia in ambulatory multiple sclerosis patients. J Long Term Eff Med Implants 2004; 14: 467-79.[Crossref]
• Olchowik B, Sobaniec W, Sołowiej E, Sobaniec P. Aspekty kliniczne zwalczania spastyczności, Neurol Dziec 2009; 18: 47-57.
• Opara J. Fizjoterapia w stwardnieniu rozsianym. Wydawnictwo AWF, Katowice 2012.
• White AT, Vanhaitsma TA, Vener J, Davis SL. Effect of passive whole body heating on central conduction and cortical excitability in multiple sclerosis patients and healthy controls. J Appl Physiol 2013; 114: 1697-704.[Crossref]
• Tataru N, Vidal C, Decavel P, Berger E, Rumbach L. Limited impact of the summer heat wave in France (2003) on hospital admissions and relapses for multiple sclerosis. Neuroepidemiology 2006; 27: 28-32.[Crossref]
• Sieroń A, Stanek A, Pasek J. Krioterapia - aktualny stan wiedzy. Rehabil Prakt 2011; 2: 38-41.
• Polman CH, Thompson AJ, Murray TJ, Bowling AC, Noseworthy JH. Stwardnienie rozsiane. PZWL, Warszawa 2011.
• Zagrobelny Z. Krioterapia miejscowa i ogólnoustrojowa. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2013.
• Taradaj J, Franek A, Kucio C, Walewicz K. Skuteczność krioterapii w wybranych schorzeniach - przegląd najnowszych doniesień naukowych. Rehabil Prakt 2011; 3: 40-42.
• Feys P, Helsen W, Liu X, i wsp. Effects of peripheral cooling on intention tremor in multiple sclerosis, J Neurol Neurosurg Psychiatry 2005; 76: 373-9.[Crossref]
• Reynolds LF, Short CA, Westwood DA, Cheung SS. Head pre-cooling improves symptoms of heat-sensitive multiple sclerosis patients. Can J Neurol Sci 2011; 38: 106-11.[Crossref]
• Grahn DA, Murray JV, Heller HC. Cooling via one hand improves physical performance in heat-sensitive individuals with multiple sclerosis: a preliminary study. BMC Neurol 2008; 12: 14.[Crossref]
• Rice D, Mc Nair PJ, Dalbeth N. Effects of cryotherapy on arthrogenic muscle inhibition using an experimental model of knee swelling. Arthritis Rheum 2009; 61: 78-83.[Crossref]
• Nilsagård Y, Denison E, Gunnarsson LG. Evaluation of a single session with cooling garment for persons with multiple sclerosis--a randomized trial. Disabil Rehabil Assist Technol 2006; 1: 225-33.[Crossref]
• Meyer-Heim A, Rothmaier M, Weder M, Kool J, Schenk P, Kesselring J. Advanced lightweight cooling- garment technology: functional improvements in thermosensitive patients with multiple sclerosis. Mult Scler 2007; 13: 232-237.[Crossref]
• Ponikowska I, Ferson D. Nowoczesna medycyna uzdrowiskowa. Medi Press, Warszawa 2009.
• Kwolek A, Podgórska J, Rykała J. Nowe trendy w rehabilitacji osób ze stwardnieniem rozsianym, Post Rehab 2013; 2: 45-52.
• Mraz M, Stręk W, Zagrobelny Z, Soroka R, Mraz M, Wójtowicz D. Korzyści terapeutyczne w przebiegu kriorehabilitacji u chorych neurologicznych. Fizjoter Pol 2005; 5: 215-220.
• Miller E, Mrowicka M, Malinowska K, Mrowicki J, Saluk-Juszczak J, Kędziora J. Effects of whole-body cryotherapy on a total antioxidative status and activities of antioxidative enzymes in blood of depressive multiple sclerosis patients. World J Biol Psychiatry 2011; 12: 223-7.[Crossref]
• Miller E, Mrowicka M, Malinowska K, Kędziora J, Majsterek I. The effects of whole-body cryotherapy and melatonin supplementation on total antioxidative status and some antioxidative enzymes in multiple sclerosis patients. Pol Merkur Lek 2011; 31: 150-3.
• Miller E, Saluk J, Morel A, Wachowicz B. Long-term effects of whole body cryostimulation on uric acid concentration in plasma of secondary progressive multiple sclerosis patients. Scand J Clin Lab Invest 2013; 73: 635-40.[Crossref]
• Taradaj J, Franek A, Kucio C, Walewicz K. Skuteczność krioterapii w wybranych schorzeniach- przegląd najnowszych doniesień naukowych. Rehabil Prakt 2011; 3: 40-42.
• Kwolek A, Wieliczko E, Szydełko M. Zasady rehabilitacji w stwardnieniu rozsianym. Post Rehab 2004; 18: 19-21.
• Peszyński-Drews C, Sztamska E, Klimek A. Rehabilitacja laserowa w zaawansowanych postaciach postępującego stwardnienia rozsianego. Inż Biomed 2006; 12: 179-181.
• Bonikowska- Zgaińska M. Laseroterapia w rehabilitacji. Rehabil Prakt 2008; 2 :38-40.
• Łukowicz M, Weber-Zimmermann M, Marszałek A. Wpływ biostymulacji laserowej na parametry przewodnictwa w nerwie pośrodkowym. Baln Pol 2007; 49: 248-254.
• Beer S, Khan F, Kesselring J. Rehabilitation interventions in multiple sclerosis: an overview. J Neurol 2012; 259: 1994-2008.[Crossref]
• Dudek J, Michalska A, Głąb G. Przegląd nowoczesnych metod przezskórnej elektroterapii zmniejszającej spastycznie wzmożone napięcie mięśni - cz. II. Rehabil Prakt 2012; 4: 64-67.
• Chang YJ, Hsu MJ, Chen SM, Lin CH, Wong AMK. Decreased central fatigue in multiple sclerosis patients after 8 weeks of surface functional electrical stimulation. J Rehabil Res Dev 2011; 48: 555-564.[Crossref]
• Brus H, Kapko W, Janota J, i wsp. Elektrostymulacja metodą Hufschmidta w leczeniu spastyczności. Rehabil Prakt 2013; 2: 39-40.
• Miller L, Mattison P, Paul L, Wood L. Wpływ przezskórnej elektrostymulacji nerwów na spastyczność. Rehabil Med 2006; 10: 61-67.
• Miller L, Mattison P, Paul L, Wood L. The effects of transcutaneous electrical nerve stimulation (TENS) on spasticity in multiple sclerosis. Mult Scler 2007; 13: 527-533.
• Shaygannejad V, Janghorbani M, Vaezi A, Haghighi S, Golabchi K, Heshmatipour M. Comparison of the effect of baclofen and transcutaneous electrical nerve stimulation for the treatment of spasticity in multiple sclerosis. Neurol Res 2013; 35: 636-41.[Crossref]
• Amatya B, Khan F, La Mantia L, Demetrios M, Wade DT. Non pharmacological interventions for spasticity in multiple sclerosis. Cochrane Database Syst Rev 2013, Feb 28; Published Online.
• Warke K, Al-Smadi J, Baxter D, Walsh DM, Lowe-Strong AS. Efficacy of transcutaneous electrical nerve stimulation (TENS) for chronic low- back pain in a multiple sclerosis population: a randomized, placebo-controlled clinical trial. Clin J Pain 2006; 22: 812-819.[Crossref]
• Chitsaz A, Janghorbani M, Shaygannejad V, Ashtari F, Heshmatipour M, Freeman J. Sensory complaints of the upper extremities in multiple sclerosis: relative efficacy of nortriptyline and transcutaneous electrical nerve stimulation. Clin J Pain 2009; 25: 281-5.[Crossref]
• Quispe-Cabanillas JG, Damasceno A, von Glehn F, i wsp. Impact of electroacupuncture on quality of life for patients with Relapsing-Remitting Multiple Sclerosis under treatment with immunomodulators: a randomized study. BMC Complement Altern Med. 2012; 12: 209.[Crossref]
• Zecca C, Digesu GA, Robshaw P, Singh A, Elneil S, Gobbi C. Maintenance percutaneous posterior nerve stimulation for refractory lower urinary tract symptoms in patients with multiple sclerosis: an open label, multicenter, prospective study. J Urol 2014; 191: 697-702.[Crossref]
• de Sèze M, Raibaut P, Gallien P, i wsp. Transcutaneous posterior tibial nerve stimulation for treatment of the overactive bladder syndrome in multiple sclerosis: results of a multicenter prospective study. Neurourol Urodyn 2011; 30: 306-11.[Crossref]
• Kabay S, Kabay SC, Yucel M, i wsp. The clinical and urodynamic results of a 3-month percutaneous posterior tibial nerve stimulation treatment in patients with multiple sclerosis-related neurogenic bladder dysfunction. Neurourol Urodyn 2009; 28: 964-8.[Crossref]
• Fjorback MV, Van Rey FS, Rijkhoff NJ, Nøhr M, Petersen T, Heesakkers JP. Electrical stimulation of sacral dermatomes in multiple sclerosis patients with neurogenic detrusor overactivity. Neurourol Urodyn 2007; 26: 525-30.[Crossref]
• Cuypers K, Leenus DJ, van den Berg FE, i wsp. Long-term TENS treatment decreases cortical motor representation in multiple sclerosis. Neuroscience 2013; 250: 1-7.[Crossref]
• Cuypers K, Levin O, Thijs H, Swinnen SP, Meesen RL. Long-term TENS treatment improves tactile sensitivity in MS patients. Neurorehabil Neural Repair 2010; 24: 420-7.
• Sheffler LR, Hennessey MT, Knutson JS, Chae J. Neuroprosthetic effect of peroneal nerve stimulation in multiple sclerosis: a preliminary study. Arch Phys Med Rehabil 2009; 90: 362-5.[Crossref]
• Popova NF, Shagaev AS. Use of multichannel programmed electrostimulation for the rehabilitation of patients with multiple sclerosis. Zh Nevrol Psikhiatr Im S S Korsakova 2009; 109: 142-7.
• Brola W, Czernicki J, Opara J, Fudała M, Węgrzyn W. Wpływ zmiennego pola magnetycznego na zmęczenie i wybrane aspekty jakości życia chorych ze stwardnieniem rozsianym. Prz Med Uniw Rzesz 2010; 8: 182-188.
• Długosz M, Stasiak -Pietrzak A, Krekora K, Czernicki J. Pole magnetyczne w diagnostyce, terapii i rehabilitacji chorych na stwardnienie rozsiane. Baln Pol 2009; 53: 182-188.
• Loo C, McFarquhar T, Walter G. Transcranial magnetic stimulation in adolescent depression. Australas Psychiatry 2006; 14: 81-85.[Crossref]
• Lefaucheur JP, André-Obadia N, Antal A, i wsp. Evidence-based guidelines on the therapeutic use of repetitive transcranial magnetic stimulation (rTMS). Clin Neurophysiol 2014; 125: 2150-2206.[Crossref]
• Piatkowski J, Kern S, Ziemssen T. Effect of BEMER magnetic field therapy on the level of fatigue in patients with multiple sclerossis: A randomized, double-blind controlled trial. J Altern Complement Med 2009;15: 507-511.[Crossref]
• Miller E. Skuteczność rehabilitacji w stwardnieniu rozsianym. Pol Merkur Lek 2009; 26: 205-207.
• Szwejkowski W, Opara J, Pidsudko Z. Wpływ magnetostymulacji gałek ocznych na pole widzenia, funkcję ręki i chód u chorych ze stwardnieniem rozsianym - doniesienie wstępne. Zamojskie Studia i Materiały 2010; 12: 7-11.
• Fibiger W, Starowicz A, Wilk M. Wpływ magnetostymulacji na jakość życia chorych z SM. Fizjoter Pol 2010; 10: 202-210.
• Mostert S, Kesselring J. Effect of pulsed magnetic field therapy on the level of fatigue in patients with multiple sclerosis. A randomized controlled trial. Mult Scler 2005; 11: 302-305.[Crossref]
• Taradaj J, Smykla A, Ozon M, Król A, Opara J. Możliwości wykorzystania pól magnetycznych w stwardnieniu rozsianym. W: Opara J. (red.). Problemy rehabilitacji w stwardnieniu rozsianym. AWF, Katowice 2013; 299-310.
• Gaedel G, Tiede M, Lorenz I, i wsp. Deep transcranial magnet stimulation improves depression and fatigue in multiple sclerosis. Abstracts of the 21th European Congress of Psychiatry. Eur Psychiatry 2013; 28: 1.
• Lefaucheur JP. Transcranial magnetic stimulation in the management of pain. Clin Neurophysiol (suppl) 2004; 57: 737-748.
• Corti M, Patten C, Triggs W. Repetitive transcranial magnetic stimulation of motor cortex after stroke: a focused review. Am J Phys Med Rehabil 2012; 91: 254-270.[Crossref]
• Centonze D, Koch G, Versace V, i wsp. Repetitive transcranial magnetic stimulation of the motor cortex ameliorates spasticity in multiple sclerosis. Neurology 2007; 68: 1045-1050.[Crossref]
• Centonze D, Petta F, Versace V, i wsp. Effects of motor cortex rTMS on lower urinary tract dysfunction in multiple sclerosis. Mult Scler 2007; 13: 267-271.[Crossref]
• Tederko P, Krasuski M. Oddziaływanie przeciwbólowe magnesów stałych- dowody na skuteczność. Fizjoter Pol 2011; 4: 289-301.
• Bonikowska -Zgaińska M. Hydroterapia w warunkach ambulatoryjnych. W: Taradaj J, Sieroń A, Jarzębski M. (red.). Fizykoterapia w praktyce. ELAMED, Katowice 2010; 55-61.
• Kargarfard M, Etemadifar M, Baker P, Mehrabi M, Hayatbakhsh R. Effect of aquatic exercise training on fatigue and health-related quality of life in patients with multiple sclerosis. Arch Phys Med Rehabil 2012; 93: 1701-1708.[Crossref]
• Castro-Sánchez AM, Matarán-Peñarrocha GA, Lara-Palomo I, Saavedre-Hernández M, Arroyo-Morales M, Moreno-Lorenzo C. Hydrotherapy for the treatment of pain in people with multiple sclerosis: a randomized controlled trial. Evid Based Complement Alternat Med 2012; 2012: 8pp.
• Pariser G, Madras D, Weiss E. Outcomes of an aquatic exercise program including aerobic capacity, lactate threshold, and fatigue in two individuals with multiple sclerosis. J Neurol Phys Ther 2006; 30: 82-90.[Crossref]
• Guzik A, Kwolek A. Częstość występowania i rozmieszczenie stwardnienia rozsianego w Polsce i na świecie. Prz Med Uniw Rzesz Inst Leków 2015; 1: 55-62.
• White LJ, Dressendorfer RH. Exercise and Multiple Sclerosis. Sports Med 2004; 34: 1077-1100.[Crossref]
• Dockweiler U, Dockweiler JC. Gruppenpsychotherapeutische Behandlugsansätze in der ambulaten und stationären Rehabilitation von Patienten mit Multipler Sklerose. Prz Med Uniw Rzesz Inst Leków 2012; 1: 6-13.
• Cendrowski W. Czy interferon beta i octan glatirameru modyfikują przez dwie dekady przebieg nawracająco-zwalniającego stwardnienia rozsianego? Prz Med Uniw Rzesz Inst Leków 2010; 3: 330-337.
• Opara J. Rehabilitacja w spastyczności w stwardnieniu rozsianym. Pol Prz Neurol 2008; 4: 50-51.
• Łada-Krzymińska H. Farmakologiczne leczenie spastyczności. Rehabil Prakt 2007; 1: 37-42.
• Krause P, Straube A. Reduction of spastic tone increase induced by peripheral repetitive magnetic stimulation is frequency-independent. Neurorehabilitation 2005; 20: 63-65.
• Dziedzic S, Straburzyńska- Lupa A. Możliwości zastosowania zabiegów fizykalnych w leczeniu spastyczności. Fizjoter Pol 2004; 4: 93-99.
• Barnes MP. The Management of Spasticity. Farmakoter Psychiatr Neurol 2005; 3: 241-248.

Identifiers

DOI

10.1515/rehab-2015-0031